Tag / maurice de hond

by frankploegman

De flinterdunne lijn tussen griep en corona

Op de site van Maurice de Hond is een uitstekend gastblog gepubliceerd van Jillis Kriek: De flinterdunne lijn tussen griep en corona. Ik raad iedereen aan het te lezen. Het staat bomvol met nuttige cijfers, analyses en referenties.

Enkele aantekeningen

  • Corona heeft onterecht de schuld gekregen van alle ernstige ziekte en sterfte.
  • Kijkend naar de gepubliceerde cijfers van andere luchtweginfecties dan het nieuwe coronavirus, lijkt het alsof die sinds week 11 afwezig zijn. Dat komt niet omdat ze daadwerkelijk afwezig zijn, maar simpelweg omdat we bijna volledig opgehouden zijn met testen. Als je naar het verloop van al die andere luchtweginfecties in een ander jaar kijkt, zie je duidelijk dat de curve dit jaar nog maar net over zijn hoogtepunt heen was en nog een lange weg te gaan had.
  • Het is bekend dat in de winter binnenkomende lucht droger is omdat koude lucht minder vocht kan bevatten. Maar het kan ook nog eens zijn dat de relatieve luchtvochtigheid van de koude buitenlucht al erg laag is, dus dan is het dubbelop. Dat was dit voorjaar het geval.
    Waarom is dit belangrijk? Omdat luchtvochtigheid een cruciale rol speelt bij zowel de overdracht van ziekmakers als onze vatbaarheid ervoor. Het is essentieel om te zorgen dat de luchtvochtigheid in de binnenruimte tussen 40 en 60% ligt. (Zie ook Is corona nou airborne of niet? Kun je verder dan 1,5 m ziek worden?)
  • Geurverlies (anosmie) blijkt niet uitsluitend bij corona voor te komen, dus zelfs aan dat specifieke symptoom kun je weinig afleiden. National Geographic schrijft:

“With COVID-19, smell loss might not be happening any more than with other upper respiratory infections,” says Steven Munger, director of the University of Florida Center for Smell and Taste in Gainesville.

Up to 40 percent of people with other viral infections, such as influenza or the common cold, experience a temporary loss of smell that usually reverses itself in a couple weeks.

  • Het volgende citaat uit 2018 toont dat langdurige klachten echt niet specifiek zijn voor corona maar ook bij influenza voorkomen (bron):

‘We zagen dit jaar veel longontstekingen, onder andere door griep,’ vertelt ze. ‘En wat ik zorgelijk vind: er zijn mensen die griep hadden gehad, die qua conditie niet meer op hun oude niveau kwamen. Ze houden klachten en zijn minder mobiel. Zozeer zelfs dat ze soms niet meer zelfstandig kunnen wonen en permanent hulp nodig hebben.’

  • 25% van de patiënten met corona heeft virale co-infecties (oftewel ze hebben naast corona ook nog andere virussen). Bovendien zijn bacteriële co-infecties dominant. “In our study, 94.2 % of COVID-19 patients could be co-infected with one or more other pathogens, including 9 viruses, 11 bacteria and 4 fungi.” Zijn die mensen nou met of door corona ziek?
  • Maar ongeveer 30% van de mensen die in het voorjaar met acute luchtweginfecties opgenomen werden in het ziekenhuis waren coronapositief, dus 70% van de ziekenhuisopnames vanwege luchtweginfecties waren niet corona-gerelateerd.
  • Dit jaar liepen de ziekenhuizen over, maar dat was in 2018 ook zo. Toen lagen de patiënten noodgedwongen in de gangen. Sindsdien hebben we 600 IC-bedden incl. zorgpersoneel minder.

Bespreking

Het gastblog wijst uitstekend op de onterechte massahysterie waar we nu in zitten. We overschatten corona dramatisch en onderschatten de griep en andere (luchtweg)infecties dramatisch. Corona is er en het is een naar virus, maar het wordt allemaal veel erger voorgespiegeld dan het is.

Tussen medio 2019 en medio 2020 was de sterfte vanwege alle oorzaken slechts 5,4% hoger dan in een gemiddeld jaar. Anders gezegd: de oversterfte was net zo hoog als het aantal mensen dat normaal gesproken in gemiddeld 19,7 dagen sterft. Dat is niet niks, maar ook niet dramatisch.

De oversterfte was uitsluitend in de groep van 65 jaar en ouder. Het is vanzelfsprekend treurig voor alle betrokkenen. Toch hoort dit bij het leven. Zowel de huidige angst als maatregelen zijn buiten alle proportie en veroorzaken vele malen meer schade dan ze voorkomen.

De ziekenhuizen liepen in het voorjaar over. Dat kwam voor een klein deel door corona en voor een groot deel door drastische afname van de zorgcapaciteit als gevolg van jarenlange bezuinigingen. De meeste of geringste extra belasting leidt meteen tot overbelasting. We hadden sinds minimaal 2015 al tekort aan capaciteit, vooral tijdens de griepseizoenen, en de capaciteit is de afgelopen twee jaar alleen nog maar verder verlaagd.

De huidige maatschappelijke schade komt niet zozeer door het virus, maar door de matig effectieve en disproportionele maatregelen enerzijds, en door de gebrekkige zorgcapaciteit anderzijds. De slechte volksgezondheid die veroorzaakt wordt door een ongezonde leefstijl en voeding, maakt het nog erger.

We weten ondertussen uitstekend wat we moeten doen om de problemen drastisch te verzachten, alleen we doen het niet.

by frankploegman

Bijgewerkte statistieken CDC tonen geringe sterftekans corona

Het CDC heeft sinds 10 september een bijgewerkte beste schatting van de sterftekans bij een corona besmetting. Onder de 50 jaar is de sterftekans “zo goed als nul”, zoals prof. Carl Heneghan ook al zei. Zelfs in de leeftijdscategorie 70+ overleeft bijna 95% van de mensen. Volgens prof. Karl Sikora was de gemiddelde leeftijd van een coronadode in Engeland 82 jaar, terwijl de gemiddelde levensverwachting 82,3 jaar is.

Bron (zie Tabel 1, kolom ‘Scenario 5’, rij ‘Infection Fatality Rate’)

Het gevaar van een virus meten we niet alleen aan de sterfte, maar ook aan ernstige ziekte. Epidemioloog en arts met 30 jaar ervaring David L. Katz heeft zorgvuldig gezocht en komt tot de conclusie dat ernstige ziekte door corona statistisch gezien niet vaker of erger is dan bij andere luchtwegvirussen.

Volgens dr. Michael Hochman is het gebruikelijk dat mensen die een ernstige ziekte doorgemaakt hebben, maanden moeten herstellen. Dit gebeurt ook bij een zware griep en het herstel is meestal volledig.

Wat deze gegevens m.i. (nogmaals) aantonen is dat het gevaar van het coronavirus zwaar overschat wordt.

Het toekomstige gevaar van corona

Wereldwijd is zo’n 45% van de sterfgevallen in de ouderenzorg. In Nederland liepen in maart en april nog heel veel medewerkers in de ouderenzorg zonder mondkapjes en gelaatsschermen rond. Dit heeft niet alleen geleid tot zeer hoge sterfte onder bewoners, maar ook tot ziekte en (bij hoge uitzondering) sterfte onder het personeel.

Dit probleem lijkt inmiddels opgelost. Ook zijn de behandelprotocollen en medicijnen in de ziekenhuizen inmiddels fors verbeterd. Het lijkt mij dat alleen al de combinatie van deze twee factoren tot 50% vermindering van de toekomstige coronasterfte zal leiden.

Voeg daar nog een hele serie doeltreffende en doelmatige maatregelen aan toe, en de genoemde vermindering van niet alleen sterfte maar ook (ernstige) ziekte moet met groot gemak haalbaar zijn. (Mijn voorgestelde aanpassingen staan samengevat in het plaatje.)

Starre beleidsmakers

Het grote probleem is dat de beleidsmakers weinig tot niks doen met tenminste de helft van de genoemde maatregelen. Zo wijst bijvoorbeeld alles bij de uitbraak in het verzorgingshuis in Maassluis erop dat het virus zich door de lucht verspreid heeft, maar de GGD blijft dat maar ontkennen. In het rapport staat expliciet dat de betrokken microbiologen (waaronder Peter de Man) het oneens zijn met de getrokken conclusies: “[Franciscus Gasthuis en Vlietland] onderschrijft de samenhang van de bevindingen en de conclusies uit dit uitbraakrapport niet.”

Het allerbeste dat je m.i. kunt zeggen over de huidige set maatregelen is dat ze onvolledig zijn. Volgens epidemioloog en kinderarts Patricia Bruijning is het grootste risico als mensen “langdurig dicht bij elkaar zitten in de slecht geventileerde binnenruimtes“. Maar waar wordt “ventilatie”, “langdurig” en “binnenruimte” genoemd in de basismaatregelen?

Mijn hoop voor de coronadiscussie

Ik spreek bij deze de hoop uit dat de verschillende kampen in de coronadiscussie voortaan samen vechten vóór niet zozeer een strenger of minder streng beleid, maar een beter beleid dat meer oplevert en minder kost (in de breedste zin van het woord).

Als dat lukt komt er geen noemenswaardige tweede golf van corona ziekte en sterfte, en ook geen noemenswaardige golf van alle andere luchtweginfecties (zoals ieder griepseizoen het geval is).

by frankploegman

Interessant debat tussen Andreas Voss en Maurice de Hond

Fijn dat Andreas Voss, hoogleraar infectiepreventie en lid van het Outbreak Management Team (OMT), inmiddels erkent dat corona besmetting ook via de lucht plaatsvindt en dat ventileren, luchtbehandeling en naar buiten gaan dus essentieel zijn.

Twee voorbeelden hoe moeilijk het is om juiste conclusies te trekken uit beperkte informatie en hoe gauw je de mist in gaat:

  • Volgens Voss blijkt uit bron- en contactonderzoek dat (de laatste tijd) de meeste besmettingen in de huiselijke omgeving plaatsvinden. Maar dat is ook nogal wiedes als iedereen voortdurend thuis blijft en de basisregels volgt in het openbaar. Als de besmettingen nergens anders plaats kunnen vinden, blijft alleen de huiselijke omgeving over.
  • Maurice heeft elders genoemd dat er geen bewijs bestaat dat corona via grote druppels overgedragen wordt. Dat zou kunnen, maar als iedereen strikt aan physical distancing doet, kan overdracht door grote druppels ook haast niet plaatsvinden. Pas als iedereen stopt met physical distancing, kunnen we een betere indicatie krijgen wat de rol van grotere druppels is.

NB: De huiselijke omgeving op zichzelf toont niet aan welke besmettingsroutes wel en welke geen rol gespeeld hebben. Mensen zijn dichter bij elkaar, dus ze kunnen elkaar besmetten via direct contact en grote druppels. Ze raken spullen aan die de ander aangeraakt heeft, dus besmetting kan indirect zijn verlopen via voorwerpen en oppervlakken. Ze ademen ook elkaars lucht in, dus besmetting kan ook door de lucht hebben plaatsgevonden.

Continue reading →
by frankploegman

Beter coronabeleid

Dit artikel is een vervolg op Van harte gefeliciteerd Maurice de Hond!

Het is noodzakelijk maar niet voldoende om te zeggen fout is en wat anderen missen. Het is ook nodig om met beter beleid op de proppen te komen. Misschien doe jij dat niet, maar doet een ander het. In ieder geval moet het wel gebeuren.

Om te beginnen kunnen we enkele richtlijnen formuleren waaraan optimaal beleid zou moeten voldoen. Het beleid moet in ieder geval noodzakelijk en zo effectief mogelijk zijn. Het moet ook een zo klein mogelijke negatieve impact op ons totale welzijn hebben.

Het mag bijvoorbeeld niet alleen kijken naar fysieke gezondheid, maar moet ook emotionele, sociale en economische gezondheid meenemen. Dat laatste is niet alleen cruciaal, maar is onlosmakelijk verbonden met fysieke gezondheid.

Beter beleid: het makkelijke en overduidelijke deel

Een deel van hoe het beleid beter moet is overduidelijk. Zolang er nog aanzienlijk besmettingsrisico is, geldt: ventileren/luchtreiniging, mondkapjes (desnoods provisorische) en/of gelaatsschermen dragen in openbare (binnen)ruimte, zoveel mogelijk naar buiten gaan. Dit is wat er toegevoegd moet worden.

Wat weggelaten moet worden is ook vrij duidelijk: in de goed geventileerde buitenruimte hoeft en mag echt niet zo spastisch gedaan te worden over physical distancing, in het bijzonder als de mensen mondkapjes dragen en nog meer als de zon fel schijnt.

Het is juist goed als mensen naar buiten gaan en samen zijn. Dat werkt ontspannend wat goed is voor je weerstand. Je bent in de zon, waardoor vitamine D aangemaakt wordt wat cruciaal is voor het immuunsysteem.

De regel dat maximaal 3 mensen bij elkaar mogen zijn op een grasveld (zelfs als ze 1,5 meter afstand houden) waarop ook nog streng gehandhaafd werd, was wellicht begrijpelijk in de blinde paniek van enkele maanden terug, maar met de kennis van nu is het overduidelijk dat zo’n regel nooit meer terug mag komen. In plaats het te verbieden, moet het juist gestimuleerd worden.

Continue reading →
by frankploegman

Van harte gefeliciteerd Maurice de Hond!

De NOS publiceerde zojuist het artikel ‘Maurice de Hond dwingt ons virologen en epidemiologen scherp te blijven’.

Van harte gefeliciteerd Maurice! Dit is het eerste artikel in de mainstream media waar hij en zijn boodschap de aandacht krijgen die ze verdienen en in een positief daglicht komen.

Dit is loon naar werken. Maurice heeft maandenlang en in een uiterst moeilijke periode (ziekte van overlijden van zijn zoon Marc) er haast alleen voor gestaan en al het rotwerk opgeknapt. Hij is uitgelachen en voor schut gezet.

Hij had het er ook bij kunnen laten zitten, maar is door blijven strijden. Het kan niet anders dan dat hij hier dag en nacht aan heeft gewerkt. Ere wie ere toekomt. Eindelijk wordt er naar je geluisterd.

Hieronder enkele citaten uit het artikel (vetgedrukte tekst van mij):

Toch kunnen we volgens [de aan Harvard verbonden hoogleraar epidemiologie] Jaap Goudsmit vaststellen dat het bewijs voor een aantal conclusies van de opiniepeiler flink is gegroeid. Bijvoorbeeld dat besmettingen vooral binnen gebeuren. Dat goed ventileren van belang is in gebouwen of vliegtuigen. En dat super spread events een grote rol spelen.

“Het zou ook best kunnen dat er meer aerosol-besmettingen zijn dan we dachten. Al die punten heeft Maurice vroeg geprobeerd op de agenda te zetten. En ik vind dat hij daar soms te weinig credit voor krijgt”, zegt de hoogleraar.
…
Gezien de enorme impact op de economie en samenleving blijft De Hond oproepen tot het schrappen van deze regel. En dat is volgens hoogleraar epidemiologie Goudsmit belangrijk. “Hij dwingt ons virologen en epidemiologen tot nadenken en alternatieven en houdt ons daarmee scherp. Zeker bij een epidemie door een virus waar we nog zo weinig over weten.”

Maurice plaatste eerder op Twitter: “Buiten anderhalve meter afstand houden is hetzelfde als een vrouw van 80 die voorbehoedsmiddelen gebruikt om niet zwanger te worden.” 🤣

Continue reading →