Tag / long covid

by frankploegman

De flinterdunne lijn tussen griep en corona

Op de site van Maurice de Hond is een uitstekend gastblog gepubliceerd van Jillis Kriek: De flinterdunne lijn tussen griep en corona. Ik raad iedereen aan het te lezen. Het staat bomvol met nuttige cijfers, analyses en referenties.

Enkele aantekeningen

  • Corona heeft onterecht de schuld gekregen van alle ernstige ziekte en sterfte.
  • Kijkend naar de gepubliceerde cijfers van andere luchtweginfecties dan het nieuwe coronavirus, lijkt het alsof die sinds week 11 afwezig zijn. Dat komt niet omdat ze daadwerkelijk afwezig zijn, maar simpelweg omdat we bijna volledig opgehouden zijn met testen. Als je naar het verloop van al die andere luchtweginfecties in een ander jaar kijkt, zie je duidelijk dat de curve dit jaar nog maar net over zijn hoogtepunt heen was en nog een lange weg te gaan had.
  • Het is bekend dat in de winter binnenkomende lucht droger is omdat koude lucht minder vocht kan bevatten. Maar het kan ook nog eens zijn dat de relatieve luchtvochtigheid van de koude buitenlucht al erg laag is, dus dan is het dubbelop. Dat was dit voorjaar het geval.
    Waarom is dit belangrijk? Omdat luchtvochtigheid een cruciale rol speelt bij zowel de overdracht van ziekmakers als onze vatbaarheid ervoor. Het is essentieel om te zorgen dat de luchtvochtigheid in de binnenruimte tussen 40 en 60% ligt. (Zie ook Is corona nou airborne of niet? Kun je verder dan 1,5 m ziek worden?)
  • Geurverlies (anosmie) blijkt niet uitsluitend bij corona voor te komen, dus zelfs aan dat specifieke symptoom kun je weinig afleiden. National Geographic schrijft:

“With COVID-19, smell loss might not be happening any more than with other upper respiratory infections,” says Steven Munger, director of the University of Florida Center for Smell and Taste in Gainesville.

Up to 40 percent of people with other viral infections, such as influenza or the common cold, experience a temporary loss of smell that usually reverses itself in a couple weeks.

  • Het volgende citaat uit 2018 toont dat langdurige klachten echt niet specifiek zijn voor corona maar ook bij influenza voorkomen (bron):

‘We zagen dit jaar veel longontstekingen, onder andere door griep,’ vertelt ze. ‘En wat ik zorgelijk vind: er zijn mensen die griep hadden gehad, die qua conditie niet meer op hun oude niveau kwamen. Ze houden klachten en zijn minder mobiel. Zozeer zelfs dat ze soms niet meer zelfstandig kunnen wonen en permanent hulp nodig hebben.’

  • 25% van de patiënten met corona heeft virale co-infecties (oftewel ze hebben naast corona ook nog andere virussen). Bovendien zijn bacteriële co-infecties dominant. “In our study, 94.2 % of COVID-19 patients could be co-infected with one or more other pathogens, including 9 viruses, 11 bacteria and 4 fungi.” Zijn die mensen nou met of door corona ziek?
  • Maar ongeveer 30% van de mensen die in het voorjaar met acute luchtweginfecties opgenomen werden in het ziekenhuis waren coronapositief, dus 70% van de ziekenhuisopnames vanwege luchtweginfecties waren niet corona-gerelateerd.
  • Dit jaar liepen de ziekenhuizen over, maar dat was in 2018 ook zo. Toen lagen de patiënten noodgedwongen in de gangen. Sindsdien hebben we 600 IC-bedden incl. zorgpersoneel minder.

Bespreking

Het gastblog wijst uitstekend op de onterechte massahysterie waar we nu in zitten. We overschatten corona dramatisch en onderschatten de griep en andere (luchtweg)infecties dramatisch. Corona is er en het is een naar virus, maar het wordt allemaal veel erger voorgespiegeld dan het is.

Tussen medio 2019 en medio 2020 was de sterfte vanwege alle oorzaken slechts 5,4% hoger dan in een gemiddeld jaar. Anders gezegd: de oversterfte was net zo hoog als het aantal mensen dat normaal gesproken in gemiddeld 19,7 dagen sterft. Dat is niet niks, maar ook niet dramatisch.

De oversterfte was uitsluitend in de groep van 65 jaar en ouder. Het is vanzelfsprekend treurig voor alle betrokkenen. Toch hoort dit bij het leven. Zowel de huidige angst als maatregelen zijn buiten alle proportie en veroorzaken vele malen meer schade dan ze voorkomen.

De ziekenhuizen liepen in het voorjaar over. Dat kwam voor een klein deel door corona en voor een groot deel door drastische afname van de zorgcapaciteit als gevolg van jarenlange bezuinigingen. De meeste of geringste extra belasting leidt meteen tot overbelasting. We hadden sinds minimaal 2015 al tekort aan capaciteit, vooral tijdens de griepseizoenen, en de capaciteit is de afgelopen twee jaar alleen nog maar verder verlaagd.

De huidige maatschappelijke schade komt niet zozeer door het virus, maar door de matig effectieve en disproportionele maatregelen enerzijds, en door de gebrekkige zorgcapaciteit anderzijds. De slechte volksgezondheid die veroorzaakt wordt door een ongezonde leefstijl en voeding, maakt het nog erger.

We weten ondertussen uitstekend wat we moeten doen om de problemen drastisch te verzachten, alleen we doen het niet.

by frankploegman

Het Zelenko protocol: dé genezing van COVID19?

De New Yorkse arts Vladimir ‘Zev’ Zelenko (Twitter) heeft een protocol ontwikkeld en getest dat volgens mij COVID uitstekend voorkomt en geneest, mits het juist toegepast wordt.

Momenteel ben ik me er verder in aan het verdiepen. Ik publiceer er alvast over, omdat het essentieel is dat de informatie zo snel mogelijk bekend wordt.

Op basis van de kennis die ik momenteel heb, concludeer ik dat het Zelenko protocol fantastisch goed werkt. Het lijkt sterfte en ernstige ziekte met meer dan 70% te verminderen. Als ik zelf COVID zou krijgen, zou ik het gebruiken. Ik zou het ook aanraden aan mijn dierbaren en heb de ingrediënten al voor ze klaar liggen.

Als we dit morgen door het hele land zouden invoeren, zouden alle beperkingen à la minute opgeheven kunnen worden. (De andere maatregelen waar ik het al zo vaak over gehad heb, zoals vitamine D, ventilatie, luchtvochtigheid, een gezondere leefstijl en dieet, etc. zijn natuurlijk nog steeds wenselijk.)

Het Zelenko protocol op hoofdlijnen:

  • Hydroxychloroquine (HCQ) in combinatie met zink en azitromycine (‘triple therapy’, HCQ+) in de juiste doses
  • Behandeling moet zo vroeg mogelijk gestart worden, bij voorkeur direct bij de eerste symptomen (of zelfs uit voorzorg, in het bijzonder voor mensen die extra risico lopen, zoals verplegend personeel)

Toelichting

Zink remt replicatie van het virus in cellen, maar komt moeilijk de cel in. Daar helpt hydroxychloroquine bij: het loodst zink de cel in. (Denk aan het Paard van Troje waarbij hydroxychloroquine het paard is en zink de soldaten in het paard. De verdedigingsmuur is de celwand. De vijandelijke soldaten binnen de muren zijn het virus.) Azitromycine is een antibioticum dat de bijkomende longontsteking vroegtijdig probeert te remmen.

Zelenko maakt de volgende vergelijking: het geweer is HCQ, de kogel is zink, het kogelwerende vest is azitromycine. Het is vooral de combinatie die goed werkt. Aan een geweer zonder kogels heb je vrij weinig. Aan kogels zonder een geweer ook.

NB: Zink zit ook in voedsel, dus zonder supplement zou je ook al wat moeten kunnen bereiken, maar ten eerste schijnen veel mensen een tekort te hebben en ten tweede is bij een zware infectie mogelijk heel veel zink nodig.

Een infectie met corona begint met een fase waarin het virus zich vermenigvuldigt in de gastheer. Dit stopt na zo’n 7 dagen waarna er extreem veel virus in de gastheer kan zijn, en wordt gevolgd door een intense ontstekingsreactie waaraan de patiënt kan overlijden. Het Zelenko protocol werkt het vermenigvuldigen van het virus tegen, maar dat gaat dus alleen in het begin. Daarom is zo vroeg mogelijke behandeling zo essentieel.

Net zoals je een infectie of een bosbrand zo vroeg mogelijk wilt bestrijden, zo wil je COVID ook zo vroeg mogelijk bestrijden.

HCQ is een medicijn dat al decennia gebruikt wordt tegen malaria en veilig is. Het wordt ook gebruikt bij auto-immuunziekten als reuma en lupus, en staat ook wel bekend onder de naam plaquenil. Bij de juiste dosis zijn uitsluitend op de IC gevallen bekend van hartritmestoornissen.

Het Zelenko protocol vermindert niet alleen de sterfkans aanzienlijk, maar ook de kans om ernstig ziek te worden. Sommige mensen waaronder ook mensen die niet in het ziekenhuis hebben gelegen, kunnen nog vele maanden last hebben (‘long COVID’, ‘long haulers’). Volgens Zelenko komt dit o.a. door het samenklonteren van het bloed (hypercoagulatie). Het Zelenko protocol voorkomt dat het zover komt.

Maar HCQ werkte toch niet en was toch dodelijk?

Er is wetenschappelijk onderzoek naar HCQ bij COVID, maar daar is van alles op aan te merken.

  • Twee onderzoeken (waaronder het beruchte Surgisphere onderzoek in The Lancet) bleken fraude en zijn inmiddels teruggetrokken. Ondertussen heeft het medicijn voor een belangrijk deel hierdoor zowel flinke vertraging als enorme reputatieschade opgelopen.
  • Veel onderzoeken testen HCQ bij patiënten die al op de IC liggen. Dan werkt het niet meer, omdat de fase van virale replicatie al gestopt is.
  • Sommige onderzoeken testen HCQ in de laagrisicogroep. Dan zie je weinig verschil, omdat mensen uit de laagrisicogroep in bijna alle gevallen toch wel overleven.
  • Bij enkele onderzoeken is HCQ in een zo hoge dosis toegediend dat de patiënten overleden. Deze onderzoeken tonen niet zozeer aan dat HCQ gevaarlijk is, maar dat patiënten eraan sterven als je een dodelijke dosis toedient. Dat wisten we al. We wisten ook al lang wat de dodelijk dosis was.
  • Sommige onderzoeken testen HCQ (al dan niet met azitromycine) zonder toevoeging van zink, maar dan werkt het niet goed. Een geweer (al dan niet met kogelwerend vest) zonder munitie haalt weinig uit.

HCQ was toch verboden?

HCQ was inderdaad verboden in Nederland en bepaalde andere landen, maar sinds enkele dagen niet meer. Zelfs als het verboden was, dan kunnen mensen alternatieven gebruiken die zonder recept verkrijgbaar zijn. Het gaat hierbij om quercetine (een stof die in plantaardig voedsel voorkomt, waaronder kappertjes, uien, appels, etc.) en EGCG (epigallocatechin-gallate; extract van groene thee).

Links voor meer informatie

by frankploegman

Een alternatief voor het huidige coronabeleid

Uitdaging van corona beleid: “Breng corona niet naar oma (en kwetsbaren).” Gezonde jonge mensen hebben haast niks te vrezen terwijl corona voor ouderen met onderliggend lijden levensgevaarlijk is.

Visies op coronabeleid: maximaal onderdrukken versus risico-onderscheid aanbrengen

Verschillende visies op beleid

Beleid A: Corona maximaal onderdrukken: “Als niemand besmet is, krijgt oma het ook niet.” Dit beleid met zeer hoge sociale en economische kosten wordt bijna overal gevoerd. Enige exitstrategie: een veilig en effectief vaccin (of behandeling) dat vele jaren op zich kan laten wachten. Veiligheid en effectiviteit van een vaccin kunnen niet gegarandeerd worden vanwege de korte testperiode die eraan voorafgegaan is.

Beleid B: Risico-onderscheid aanbrengen: “Gezonde jonge mensen mogen best besmet worden mits ze het maar niet naar oma brengen.” Zolang jonge gezonde mensen een beheersbare dosis virus krijgen, doorstaan ze het zonder kleerscheuren en zijn ze daarna immuun (voor zover ze dat niet al waren). Ouderen en kwetsbaren krijgen goede/uitstekende bescherming: hun blootstelling aan het virus moet beheerst of zelfs nihil zijn. Dit beleid voert Zweden en wordt aanbevolen door o.a. dr. David L. Katz, Pierre Capel, Beda Stadler, Martin Kulldorff. Exitstrategie: groepsimmuniteit die vrij zeker binnen relatief korte termijn ontstaat. Vaccin is wenselijk maar niet strikt noodzakelijk.

Belangrijk

Er bestaat dus een alternatief beleid dat hetzelfde doel nastreeft (dat oma geen corona krijgt), maar met een andere strategie (bescherm oma i.p.v. zorgen dat zo ook jonge gezonde mensen niet besmet raken).

Thuistesten zijn mogelijk een fantastisch hulpmiddel, een ware game changer. Voordat het gezin naar opa en oma gaat, doet iedereen een thuistest. Mochten er mensen positief testen, dan gaat uit voorzorg niemand. Pas als iedereen negatief test, bezoeken we opa en oma weer.

Alles valt of staat met een effectieve integrale strategie en effectieve uitvoering. Als de strategie en uitvoering niet effectief en volledig zijn, werkt het niet optimaal.

We moeten het eens worden over het kerndoel en vervolgens creatief kijken hoe we dat met minimale sociale, economische en gezondheidskosten kunnen bereiken. Het gezondheidsrisico van beleid B is niet nul, maar dat geldt ook voor een vaccin. Bovendien is de sociale en economische schade van beleid A ook niet nul en leidt die schade indirect ook tot gezondheidsschade.

Voortschrijdend inzicht en voortschrijdende ontwikkelingen moeten voortdurend gebruikt worden om het beleid bij te sturen en te optimaliseren.

Cruciale punten, ongeacht welk beleid je kiest

  • het binnen de perken houden van de dosis virus waaraan mensen blootgesteld worden door o.a. ook te ventileren, activiteiten naar buiten te verplaatsen, luchtvochtigheid 40-60%.
  • mensen aansporen om hun gezondheid te verbeteren zodat ze minder kwetsbaar zijn voor het virus, zoals Groot-Brittannië momenteel doet. Het verbeteren van de gezondheid is ook los van corona nodig, want onnodige chronische leefstijlziekten als hart- en vaatziekten, diabetes, hoge bloeddruk, etc. voeren de ranglijst met doodsoorzaken aan. Het aantal coronadoden valt in het niet bij de doden aan leefstijlziekten.

Als je kijkt naar het huidige Nederlandse beleid, ontbreekt ventileren en luchtvochtigheid. Er wordt ook nagenoeg niks gedaan aan het verbeteren van de volksgezondheid, waaronder het verhogen van vitamine D bloedwaarden.

Een slag om de arm

Hoewel ik sterk neig naar beleid B, is er wel een ding waar ik me behoorlijk zorgen om maak, namelijk ‘long COVID’ / Post Viral Fatigue Syndrome (PVFS). Sommige relatief jonge en schijnbaar gezonde mensen zijn ernstig en langdurig ziek geworden. Zie bijvoorbeeld het Run DMC YouTube kanaal. Informatie laat sterk te wensen over hoeveel dit er zijn, hoe het gekomen is en hoe het af zal lopen.

Ik ken twee anekdotes van medewerkers in de ouderenzorg die eind maart van heel dichtbij een bewoner verzorgden (aankleden, kussen opschudden) en waarbij de bewoner toen per ongeluk in hun gezicht hoestte. Deze medewerkers kregen dus de volle laag en zijn daarna ernstig en langdurig ziek geworden, nog lang niet hersteld en hebben een onzeker toekomstperspectief. Zij hebben overduidelijk een megadosis virus gehad, wat voorkomen had kunnen worden met goede persoonlijke beveiligingsmiddelen (PBM’s) zoals mondkapjes en spatschermen. Zelfs zelfgemaakte PBM’s hadden al een wereld van verschil gemaakt.

Mijn hamvraag blijft: zijn er ook jonge mensen met een milde dosis zo ernstig en langdurig ziek geworden? Zo ja, zijn het ook gezonde mensen of zijn het junk food etende rokers met overgewicht en (pre-)diabetes? Absoluut geen kritiek op of minachting voor deze mensen, en zij doen er net zoveel toe als alle anderen, maar ik probeer de risicocategorieën uit te pluizen zodat iedereen geïnformeerde beslissingen kan maken.

Als blijkt dat ook gezonde jonge mensen regelmatig ernstig ziek worden en langdurige gezondheidsschade oplopen ondanks dat ze een lage dosis virus binnenkrijgen, wordt beleid B een stuk lastiger. Hopelijk kunnen we dan achterhalen wat ertoe leidt dat bepaalde gezonde jonge mensen met een lage dosis virus zulke ernstige symptomen hebben en anderen niet. Als we het weten kunnen we die kennis hopelijk gebruiken om die mensen te beschermen.

Update 23 augustus 2020: Het artikel De 60min-economie leidt tot betere resultaten dan de anderhalvemetereconomie op esb.nu is lezenswaardig. Daarin wordt de term ‘gedifferentieerd beleid’ gebruikt voor wat ik hierboven ‘beleid B: risico-onderscheid aanbrengen’ noemde. Wat ik in het artikel niet terugvind (maar misschien heb ik het gemist), is dat een gedifferentieerd beleid niet eeuwig (in die intensiteit) gehandhaafd hoeft te worden. Zodra groepsimmuniteit bereikt is, kan het beleid voor iedereen versoepeld worden.