Tag / airborne

by frankploegman

Prof. Jose-Luis Jimenez onthult schokkende details over WHO en levert overtuigend bewijs voor dominante airborne overdracht

Dit is een fantastisch interview met professor Jose-Luis Jimenez. Hij levert extreem overtuigend bewijs dat corona en de meeste andere luchtweginfecties vooral overgedragen worden door de lucht en dat we dus goed moeten ventileren. En passant onthult hij ook schokkende details over zijn interacties met de WHO.

Aantekeningen

Hieronder staan mijn aantekeningen bij het interview. Alles is in chronologische volgorde. Tussendoor heb ik in schuinschrift persoonlijk commentaar gezet bij wat zojuist besproken is.

CDC geeft inmiddels aan dat corona overgedragen wordt via inhalatie. Ze vermelden alleen niet expliciet dat het gaat om aerosolen.
WHO geeft inmiddels ook aan dat ventilatie cruciaal is. Ook zij spreken niet over de aerosolen.

7:00 Jimenez is van mening dat tenminste 75% van de overdracht door de lucht plaatsvindt. Het is zelfs mogelijk 90%, 95% of zelfs 99% van de overdracht door de lucht plaatsvindt.

Continue reading →
by frankploegman

Is corona nou airborne of niet? Kun je verder dan 1,5 m ziek worden?

Het antwoord op de vragen uit de titel van dit artikel ligt volgens mij aan tenminste de volgende factoren:

Risico airborne overdracht hangt af van situatie

NB: Bij alles geldt: lagere dosis actief virus = minder ziek.

  1. Fel zonlicht (hoge UV-index) maakt het virus snel kapot (virucide).1 Daarom bereikt buiten op een zomerse dag veel minder actief virus een gastheer dan binnen of ‘s avonds.
  2. Hoe betere de ventilatie en luchtbehandeling, hoe minder actief virus in de lucht hangt (verdunning).
  3. Hoe meer volume per persoon in een binnenruimte, hoe trager de virusconcentratie in de lucht toeneemt (verrijking). De plafondhoogte speelt een rol evenals het aantal mensen per eenheid vloeroppervlak (bevolkingsdichtheid).
  4. Bij sommige activiteiten wordt weinig virus uitgestoten per tijdseenheid, terwijl bij andere activiteiten juist veel virus uitgestoten wordt.2
  5. Corona overleeft het langst en wordt het best door de lucht overgedragen bij lage luchtvochtigheid.1 Grotere druppels verdampen dan snel tot microdruppeltjes die in de lucht blijven zweven.3 Bij optimale luchtvochtigheid van 40-60% wordt corona moeilijker overgedragen door de lucht en werken onze slijmvliezen (‘het menselijk luchtfilter’) optimaal.4
  6. Corona overleeft het langst bij lage temperaturen.1
  7. In de neus wordt lucht gefilterd, verwarmd en bevochtigd. Door de neus in- en uitademen leidt dan ook tot minder virus op kwetsbare plekken in het lijf en in de lucht in vergelijking met door de mond ademen. In de neus worden ook stikstofoxiden aangemaakt.5 Intens ademen leidt tot meer uitstoot en inname van virus.
  8. Hoe langer je in een ruimte verblijft, hoe meer virus in de lucht komt en hoe meer virus je inademt.
  9. Luchtcirculatie draagt bij aan snelle verspreiding van het virus.6
  10. Het virus kan waarschijnlijk meeliften op fijnstof.7-9 Los van het virus is fijnstof ook rechtstreeks schadelijk en houdt het het immuunsysteem bezig.
  11. De mate van virusuitstoot hangt niet alleen heel sterk af van het stadium in de besmetting10, maar ook van de persoon.11

Wie zo min mogelijk actief virus in wil ademen, zoekt of maakt omstandigheden die zoveel mogelijk in het groene deel van de tabel zijn. Inademen van virus is geen groot probleem, zolang de hoeveelheid maar beheersbaar blijft voor het immuunsysteem.

Voetnoten

  1. Predicting the Decay of SARS-CoV-2 in Airborne Particles (Department of Homeland Security) (.PDF). Zie ook de bijbehorende online calculator.
  2. De selectie van een ruimte die past bij de activiteit is volgens epidemioloog Udo Bucholz daarom belangrijk. Rustig een korte vergadering houden in een kleine slecht geventileerde ruimte is niet zo’n probleem. Daar intens gaan sporten met evenveel mensen is wel een heel slecht idee vanuit het oogpunt van besmettingsrisico.
  3. Zie ook Hoe corona ook airborne IS en WORDT.
  4. Corona overleeft steeds korter bij toenemende luchtvochtigheid. Toch is het niet optimaal om hoger dan 60% te gaan. Ik heb al informatie gevonden waarom dat zo is, maar ben er nog niet aan toe gekomen om die goed te bestuderen. Zodra dat wel het geval is, ben ik van plan de kennis te delen.
  5. Could nasal nitric oxide help to mitigate the severity of COVID-19? (Microbes and Infection)
  6. Dit bleek onder andere uit het onderzoek dat viroloog Hendrik Streek uitvoerde in Gangelt. Het lijkt ook een rol gespeeld te hebben bij de besmettingen in Maassluis.
  7. Wuhan staat ook wel bekend als ‘China’s smog city‘. De luchtkwaliteit in Bergamo liet afgelopen januari en februari ook zwaar te wensen over, zie de figuur hieronder (bron). Hier wordt uitgelegd dat waarden boven 151 (de rode vakjes) staan voor ‘ongezond’.
Historische luchtkwaliteit in Bergamo in 2020 (bijgewerkt t/m 10 september). Bron
  1. Luchtvervuiling kan (naast bevolkingsdichtheid) een onafhankelijke deelverklaring zijn waarom corona zich sneller verspreidt in stedelijke en industriële gebieden.
  2. Air Pollution Exposure and COVID-19 (IZA Institute of Labor Economics) (.PDF)
  3. Maximale uitstoot van zo’n 2 dagen voor tot zo’n 2 dagen na de eerste symptomen. Zie ook Een veel praktischer alternatief voor de huidige coronatesten.
  4. Onderzoeker Erwin Duizer zegt hier: “De ene persoon kan honderdduizend keer zoveel virusdeeltjes per milliliter vocht hebben dan een ander. En de hoeveelheid druppels verschilt ook sterk. Het speelt mee of mensen bijvoorbeeld met consumptie praten of niet, of iemand een natte of droge hoest heeft.”
by frankploegman

Dr. Patricia Bruijning: overdracht corona vooral via besmette lucht; testbeleid toont besmettelijkheid slecht aan

Kinderarts-epidemioloog Patricia Bruijning (UMC Utrecht) was gisteravond te gast in De Avondetappe.

Samenvatting

  • De overdracht van corona vindt vooral plaats via besmette lucht. Binnen is het heel veel gevaarlijker dan buiten.
  • Het huidige corona testbeleid in de Tour de France (en ook in Nederland) toont heel slecht besmettelijkheid aan, terwijl dat juist het doel is. De gebruikte test is niet bedoeld voor dit doel en staat veel te gevoelig afgesteld.
  • De kans is groot dat virusresten gemeten worden en de renner niet ziek of besmettelijk is of zal worden. Het meermalen testen vermindert de kans op fout positieven niet aanzienlijk, omdat het goed mogelijk is om twee maal achter elkaar virusresten te meten.
  • Het zou goed zijn om de grenswaarden van de test aan te passen maar dat gebeurt niet.
  • Het gevolg is dat het beleid onvolledig en niet substantiair is. Het advies om naar buiten te gaan en te ventileren ontbreekt nog steeds volledig. De verplichting om buiten 1,5 m afstand te houden is totaal buitenproportioneel.
  • Door de veel te gevoelige test wordt veel angst gezaaid en moeten mensen onnodig in quarantaine.

Uitgebreide bespreking

Transmissie hoofdzakelijk door de lucht

Vanaf 26 minuten in de aflevering zegt ze: “De risico’s buiten [om een coronabesmetting op te lopen] zijn echt heel veel kleiner dan binnen. Het coronavirus is vooral een infectie die wordt overgedragen wanneer mensen langdurig bijeen zitten in binnenruimtes.”

Wat maakt binnen zo anders dan buiten? Worden virusdeeltjes in grote druppels buiten blitssnel door zonlicht en temperatuur onschadelijk gemaakt terwijl ze overspringen van de ene mens op de ander? Nee? Zou het kunnen dat grote druppels toch niet zo’n doorslaggevende rol spelen als RIVM voortdurend beweert en dat microdruppels niet zo’n verwaarloosbare rol als RIVM voortdurend beweert?

Waarom maakt de duur van het contact, specifiek binnen, zoveel uit? Zou het kunnen dat dan steeds meer besmettelijke microdruppeltjes in de lucht zweven (verrijking)? Dat deze vervolgens geruime tijd ingeademd worden zodat je alsnog veel virus binnenkrijgt? Dat microdruppeltjes in tegenstelling tot grote druppels rechtstreeks door kunnen dringen naar de longen? Dat dus een veel lagere dosis nodig is om ziek te worden?

Als het grootste risico vooral binnen is, zou het dan geen goed advies zijn om zoveel mogelijk naar buiten te gaan?

Als het probleem is dat besmette microdruppeltjes zich opstapelen, hoort ventilatie dan niet voortdurend benadrukt te worden? Zeker omdat RIVM zelf aangeeft dat influenza airborne is1 en ze in hun eigen folder over griep- en verkoudheidsvirussen prominent het belang van goed ventileren benadrukken?

Dr. Bruijing geeft het antwoord zelf al: “Sowieso is de overdracht van het virus vooral via besmette lucht van een ander die jij inademt.” Hoofdzakelijk airborne overdracht dus.

Om misverstanden te voorkomen: dit is dus geen kritiek op dr. Bruijning. Ze heeft volgens mij volledig gelijk en ik waardeer dat ze dit zo openlijk verkondigt.

Mijn kritiek is op de door RIVM geadviseerde voorzorgsmaatregelen die al vanaf het begin onvolledig en niet substantiair zijn. Onvolledig: er is geen advies om activiteiten naar buiten te verplaatsen en te ventileren, terwijl dát juist essentieel is.

Niet substantiair: buiten moeten we op straffe van een geldboete en aantekening in je strafblad 1,5 m afstand houden, terwijl het besmettingsrisico daar juist vele malen lager is. Om het nog gekker te maken zijn buiten op bepaalde plekken ook nog eens mondkapjes verplicht (geweest)?

Mijn kritiek is nog meer dat het beleid niet verbeterd wordt.

Hetgeen nu verteld wordt is geen nieuwe informatie. Zo geeft het Engelse RIVM (Public Health England) aan dat SARS-1 en MERS (ook coronavirussen) airborne zijn. We weten al minimaal sinds 1773 dat besmetting van luchtweginfecties vooral binnen plaatsvindt. Het is dan ook geen rare aanname dat corona airborne is. Het is juist heel raar om aan te nemen dat corona niet airborne is.

Zelfs als het wel nieuwe informatie was, dan nog had ventilatie vanaf het begin geadviseerd moeten worden vanwege het voorzorgsprincipe. Dat ventileren (bij mild weer) weinig nadelen en risico’s heeft, maakt dit nog meer het geval.

Testbeleid toont besmettelijkheid slecht aan

Dr. Bruijing zegt:

“Ik maak me vooral zorgen om de testen die er positief uit gaan komen maar die eigenlijk niet wijzen op een besmetting die relevant is. [Men wil vookomen] dat er … renners in die bubbel zitten die besmettelijk zijn voor anderen. Dat is wat je probeert te voorkomen. Maar de test die ze gebruiken is heel gevoelig.

Als jij een coronavirus infectie hebt gehad, dan kan je nog best wel lang wat resten van het virus, wat genetisch materiaal, uitscheiden. Dus het kan zijn dat jij bijvoorbeeld 3 of 4 weken geleden zo’n infectie hebt gehad maar dat je wel nog positief op zo’n test scoort. Maar dat is eigenlijk helemaal niet meer relevant.

Zo’n test is ook niet 100% betrouwbaar, dus je kunt altijd de pech hebben dat zo’n test positief uitvalt terwijl jij die infectie helemaal niet hebt. … De test zoals die nu is, is eigenlijk niet ontwikkeld om hem op deze manier in te zetten. Dus krijg je dat er heel veel aan opgehangen wordt terwijl je je eigenlijk moet afvragen of dat helemaal terecht is. …

De test is in feite een beetje te streng voor dit doel omdat je eigenlijk alleen maar geïnteresseerd bent om mensen die besmettelijk zijn voor anderen er tussenuit te kunnen vissen. Voor zover ik heb begrepen wordt daar helemaal niet naar gekeken. Ze kijken alleen maar naar positief of negatief , maar ze kijken bijvoorbeeld niet naar de hoeveelheid virus die in het monster zit.”

Het zou volgens Bruijing beter zijn om andere grenswaarden te stellen, waarbij veel meer virus in het monster aanwezig dient te zijn voordat je een test positief verklaart.

(Zie ook Waar een positieve coronatest op kan wijzen en Coronatesten zijn te gevoelig als besmettelijkheid bepalen het doel is.)

Ze benadrukt dat een tweede positieve test de kans op fout positieve uitslagen (voor het doel om besmettelijkheid te bepalen), niet echt vermindert. Wie lang geleden een besmetting heeft gehad, zal twee keer positief testen waarbij twee maal virusresten gevonden worden. In beide gevallen is de renner niet besmettelijk.

Voetnoten

[1] Zie de influenza van richtlijn van RIVM waar bovenaan staat: “Besmettingsweg: aerogeen”.

by frankploegman

Verenigd Koninkrijk: corona geen High Consequence Infectious Disease; SARS, MERS airborne

Hoe verder je graaft, hoe verder je mond open valt. Volgens de officiële richtlijnen van het Verenigd Koninkrijk wordt corona niet meer beschouwd als een High Consequence Infectious Disease (HCID). Sinds wanneer? Sinds 19 maart!!! Waarom is het geen HCID meer? Omdat de gemiddelde mortaliteit laag is.

Een HCID “requires an enhanced individual, population and system response to ensure it is managed effectively, efficiently and safely.” Maar als het geen HCID is, zijn die maatregelen dus ook onnodig en disproportioneel als je ze toch doet.

Ondertussen zijn er nog steeds strikte maatregelen alsof corona wél een HCID was en is de reguliere zorg nog steeds niet fatsoenlijk hervat. De impact is weliswaar groot, alleen dat komt niet zozeer door het virus, maar door onze disproportionele reactie op het virus.

Verder op dezelfde pagina staat dat SARS en MERS (beide voorlopers van het nieuwe coronavirus) airborne zijn! En nog steeds zegt RIVM, “We stellen dat op basis van de huidige inzichten onduidelijk is of aerogene transmissie een rol speelt in de verspreiding van SARS-CoV-2.” (Laatst bijgewerkt: 28 juli 2020)

by frankploegman

Dr. James Hildreth: ‘It has not been definitively proven that SARS-CoV-2 virus is airborne, until now!’

Dr. James Hildreth (directeur Meharry Hospital) rapporteert dat actief coronavirus aangetroffen is in microdruppels op 9 meter (!) afstand van patiënt in ziekenhuis Nashville. Het betreft onderzoek van lucht in een isolatiekamer van een COVID-positieve patiënt. De patiënt was niet aan het hoesten en proesten. De lucht werd maar liefst drievoudig gefilterd, behandeld met UV-licht en 6 maal per uur ververst. Desondanks is het onderzoekers van de University of Florida middels een kweek gelukt om aan te tonen dat het virus actief is.

Het zou kunnen dat het actieve virus nog niet gefilterd was, dus het wil niet zeggen dat filtering niet werkzaam is. Ook al was het wel gefilterd, dan is de dosis actief virus nog steeds gedecimeerd en is het nog steeds een goed idee.

Ik ben het met dr. Hildreth eens dat ventilatie nu bovenaan de agenda moet staan. Op scholen liet de ventilatie toch al te wensen over. Activiteiten naar buiten verplaatsen kan helpen. Luchten door het raam open te zetten is bij mild weer ook prima te doen. Ventilatie is helemaal belangrijk op plaatsen waar kwetsbare mensen zijn, zoals in verpleeghuizen.

Ik ben het niet per se met hem eens dat scholieren mondkapjes moeten dragen. Daarvoor moeten we minimaal ook kijken naar het gevaar van het virus en de risicopopulatie. Het is Zweden gelukt om de scholen open te houden zonder mondkapjes, en toch ziekte en sterfte lager te houden dan in Nederland. Zolang we corona niet naar oma brengen, is het gevaar minder dan alledaagse activiteiten. Niet roken en geen junk food helpen meer dan mondkapjes voor scholieren.

In de ventilatietechniek is een term voor het aantal luchtverversingen per uur: de ventilatievoud. Als het volledige volume van een ruimte bijvoorbeeld 6 maal per uur ververst wordt, spreekt men over een ventilatievoud van 6. In het Engels gebruikt men ACH: Air Changes per Hour.

by frankploegman

Ik heb weet eerlijk gezegd niet of ik nou moet juichen of janken

Maanden en maanden hebben we moeten strijden om één ding: om het lijstje met basismaatregelen uitgebreid te krijgen met tenminste de aanbeveling om te ventileren (of nog beter: naar buiten te gaan). Al was het maar uit voorzorg (baat het niet, dan schaadt het niet). Er waren maanden geleden al bergen en bergen indirect maar overtuigend bewijs dat corona ook airborne is en dat in een slecht geventileerde binnenruimte 1,5 m afstand dus onvoldoende is.

Nou heeft het RIVM een folder ‘Griep en verkoudheid’ (aangepast: juni 2015). Daar komt onderstaand plaatje uit. Het belang van ventileren wordt prominent genoemd.

Bedenk dat ieder griepseizoen een diverse griep- en verkoudheidsvirussen de kop opsteken. Daarbij horen o.a. de volgende virussen: influenza, rhino, RSV, entero en corona. Van de laatste familie is nu een nieuwe variant, maar het is natuurlijk niet aannemelijk dat die compleet anders verspreid wordt. De bestrijding is dus ook niet wezenlijk anders. Als ventileren noodzakelijk is bij alle andere griep- en verkoudheidsvirussen, dan is dat natuurlijk ook zo bij het nieuwe coronavirus.

Woorden schieten tekort.

Hieronder het lijstje ‘Hoe voorkom je verspreiding van het nieuwe coronavirus?‘ van de RIVM site (bijgewerkt 23-7-2020). Ziet iemand hier iets over ventilatie tussen staan?

by frankploegman

Nog een uitstekend onderzoek dat in 1941 al duidelijk maakte dat influenza ook airborne is

Eerder schreef ik al over het uitstekende onderzoek van William Firth Wells die in 1955 al overtuigend aantoonde dat influenza niet alleen overgedragen kan worden via de lucht (airborne), maar dat microdeeltjes (aerosolen) veel gevaarlijker zijn dan grote druppels. Het volgende onderzoek van Andrew en Glover van het National Institute of Medical Research uit Engeland borduurt daarop voort.

Het hele onderzoek in The Journal of the American Medical Association (JAMA) staat hier en kan niet gratis ingezien, maar wel gehuurd of gekocht worden.

In het onderzoek werden fretten in een ruimte van 2 x 2 x 3 meter (lengte x breedte x hoogte) geplaatst. Aan de ene kant van de ruimte stond een kooi van gaas met daarin fretten die met influenza besmet waren (‘donors’). Aan de andere kant van de ruimte zaten niet-besmette fretten (‘ontvangers’) in een aparte kooi. Tussen de kooien stond een spatscherm dat grote druppels tegenhield. Besmetting kon dus alleen plaatsvinden via de lucht.

Voor de experimenten werd de hele ruimte grondig gedesinfecteerd en onderzoekers die eventueel in de ruimte kwamen droegen ook gedesinfecteerde kleding. In het algemeen werd uiterste zorg gedragen om besmetting van buitenaf zoveel mogelijk te voorkomen.

Bij de eerste serie experimenten waren er 21 ontvangers en 19 besmette donors. Na 4 tot 7 dagen vertoonden 13 van de 21 ontvangers (62%) griepsymptomen. Dat er daadwerkelijk besmetting plaats had gevonden werd later bevestigd middels een immuniteitstest. Dit experiment toont aan dat het virus zich via de lucht verspreid heeft, want er is aangetoond dat het zich verspreid heeft en de enige mogelijke manier is via de lucht omdat alle andere drie manier (direct contact, grote druppels en via oppervlakken) onmogelijk waren.

In een serie controle-experimenten werd dit alles herhaald, maar nu stond het raam open waardoor ventilatie plaats kon vinden. Nu raakte geen enkele ontvanger besmet, ondanks dat deze zich 7 dagen vlak bij de groep besmette fretten bevond.

In een derde serie experimenten werden ventilatiebuizen in een S- of U-vorm tussen de kooien met fretten geplaatst waardoor lucht werd verplaatst van de besmette fretten richting de gezonde fretten. Het is aannemelijk dat grote druppels virus bij de lage toegepaste luchtsnelheid dit hele parcours niet af zouden leggen. Besmetting kon dus alleen via de lucht plaatsvinden. Uit het experiment bleek dat 100% van de ontvangers binnen 5 tot 7 dagen besmet raakte.

Commentaar

Critici zullen zeggen dat het hier om fretten gaat, niet om mensen, dus dat bij mensen besmetting door de lucht niet hoeft plaats te vinden. Wat mij betreft is dit lariekoek. Besmetting door de lucht is besmetting door de lucht.

Ze zullen ook uitwijzen dat het hier om influenza gaat, niet om het nieuwe coronavirus. Dat is natuurlijk zo, maar het hele verkondigde dogma is ten eerste dat zelfs influenza niet door de lucht verspreid wordt (over afstanden groter dan anderhalve meter). Ten tweede kan de hier beschreven set experimenten zo herhaald worden met het nieuwe coronavirus om het ook daar aan te tonen. Er is bijna geen budget en geen bijzondere ruimte of middelen nodig. Binnen een week heb je de uitslag.

Het lijkt me dat als je dit soort experimenten afwijst, je het resultaat gewoon niet wilt weten. En als je het resultaat niet wilt weten, geef je niet genoeg om de Volksgezondheid. Je weet wel, die ‘V’ in het Rijksinstituut voor VOLKSGEZONDHEID en Milieu (RIVM) en de ‘H’ in de World HEALTH Organization (WHO).

Nog een veelgehoord argument tegen besmetting via de lucht is dat microdeeltjes minder virus bevatten. Dat kan zijn maar het RIVM schrijft op haar eigen site dat ingeademde deeltjes 100x zo besmettelijk zijn (dus er is ook 100x minder virus nodig):

De lagere luchtwegen zijn het meest gevoelig voor infectie, terwijl per subtype influenza A-virus de voorkeur voor hogere of lagere luchtwegen verschillend kan zijn. De minimale besmettingsdosis via aerosolen die in de lagere luchtwegen terecht kunnen komen, is zeer gering, in de orde van één of enkele virusdeeltjes. [Tell06] Voor experimentele infectie door indruppelen van virus in de neus is honderdmaal meer virus nodig, zodat we aannemen dat infectie door druppels en besmette handen of voorwerpen (deurknoppen, telefoonhoorns, toetsenborden) een kleinere rol speelt. Luchtvochtigheid en temperatuur spelen een rol in de overleving van influenzavirussen en daarmee in de manier van overdraagbaarheid. [Lowe07, Lowe08, Sham09] Onder koude droge omstandigheden, zoals tijdens de winter, blijkt transmissie via druppelkernen het meest efficiënt. Bij hogere temperatuur (30°C), zoals in de tropen en subtropen, wordt aerogene transmissie via druppelkernen uitgeschakeld door een direct temperatuur- en luchtvochtigheideffect op het virus, terwijl aerogene transmissie door druppels bij nauw contact even efficiënt is als bij 20°C. [Lowe08]

Bovenstaande is allemaal theorie. Deze set experimenten bemoeit zich niet met de theorie en toont gewoon experimenteel (empirisch) aan dat influenza ook door de lucht overgedragen wordt en dat dus ventilatie en naar buiten gaan cruciaal is als je besmetting tegen wilt gaan. Als het bij influenza zo is, is het aannemelijk dat het bij corona ook zo is. Een simpele set experimenten levert het definitieve antwoord.

by frankploegman

Marc Van Ranst: ‘Corona even dodelijk als griep’

Viroloog Marc Van Ranst, de Belgische evenknie van Jaap van Dissel, antwoordde afgelopen februari op de vraag Hoe dodelijk is het coronavirus?:

“Wat we weten is dat dit trekt tot de dodelijkheid van een griepvirus. Misschien, en ik hoop dat ik ongelijk heb, maar misschien een beetje dodelijker, maar ik denk dat de getallen uiteindelijk dat wel terug zullen brengen tot even groot.” (1:20 in de video)

Nu we inmiddels heel veel meer weten dan in februari, blijkt professor Van Ranst volledig gelijk te hebben: corona is net zo dodelijk als een griepvirus. Toch stelt haast niemand de vraag waarom alle draconische maatregelen nodig en gerechtvaardigd zijn voor een virus dat even dodelijk is als een griepvirus.

Marion Koopmans vindt dat we “die mensen eigenlijk bij de kladden moeten pakken en zeggen ‘let op, de adviezen zijn belangrijk en blijven belangrijk”. Echt? Mensen bij de kladden pakken voor een nieuw griepvirus?

P.S. Marc van Ranst benadrukt vanaf 7:45 in de video dat corona ook door de lucht overgedragen kan worden via microdruppeltjes (aerosolen). We kunnen onszelf en elkaar beschermen door in slecht geventileerde binnenruimten mondkapjes te dragen (en/of te ventileren of aan luchtbehandeling te doen; luchtvochtigheid speelt ook een zeer belangrijke rol).

by frankploegman

Airborne Transmission of SARS-CoV-2 (JAMA)

Gisteren is een goed artikel gepubliceerd in JAMA: Airborne Transmission of SARS-CoV-2: Theoretical Considerations and Available Evidence. Het probeert zo objectief mogelijk te kijken in hoeverre corona airborne is.

Reproductiegetal

Het artikel noemt een goede reden waarom corona airborne kan zijn, ondanks het lagere reproductiegetal: de minimale besmettingsdosis kan hoger zijn. Dit noemt RIVM niet. Het lijkt me stug dat de experts zich dat niet gerealiseerd hebben of het per ongeluk vergeten zijn te vermelden.

NB: Ik schreef onderaan dit artikel al over virulentie, min of meer de inverse van de minimale besmettingsdosis, als mogelijke verklaring.

Wanneer is corona airborne?

Het artikel kijkt op basis van een gemiddelde situatie of corona airborne is. Het zou beter zijn om te vragen, ‘WANNEER is corona airborne en besmettelijk?’ Hieronder volgen factoren die een belangrijke rol spelen:

  • Uitademen: Als je door de neus uitademt, stoot je (bijna) geen microdruppels uit. Als je gaat zingen, stoot je gigantisch veel microdruppels uit.
  • Inademen: Als je rustig door de neus inademt, wordt lucht in de neus-keelholte gefilterd, bevochtigd en verwarmd. Als je hard door de mond inademt, gebeurt dit allemaal veel minder.
  • Luchtvochtigheid: In droge lucht verdampen druppeltjes heel snel, waardoor ze veel eerder blijven zweven. Grote druppels kunnen op de grond vallen (depositie), daar uitdrogen, en virusdeeltjes kunnen vervolgens weer meegevoerd worden net als stofdeeltje (resuspensie). (Zie ook Hoe corona ook airborne IS en WORDT.) Bovendien beschermen onze slijmvliezen, oftewel het menselijk luchtfilter, veel slechter in droge lucht.
  • Temperatuur: Bij hogere temperaturen kan het virus nog steeds airborne zijn, maar is het minder besmettelijk, omdat het dan veel korter overleeft.
  • Ventilatie: Als rondzwevende virusdeeltjes snel afgevoerd worden door ventilatie, speelt airborne overdracht vanzelfsprekend een kleinere rol.
  • Tijdsduur: Als je kortstondig in een ruimte bent, adem je minder virus in dan wanneer je er langdurig bent.
  • Binnen/buiten: Buiten doodt zonlicht het virus (in ieder geval overdag) en verwaait het. Buiten is wel een kansje dat je eerder besmet raakt wanneer de wind virusdeeltjes in het gezicht van een ander blaast.
  • Luchtcirculatie: Als lucht rondgeblazen wordt, verspreidt het zich verder en sneller door de ruimte dan wanneer de lucht stilstaat.

Dus het antwoord op de vraag ‘Is corona airborne?’ is: ‘Dat ligt eraan’.

Airborne overdracht speelt een kleinere rol buiten bij fel zonlicht, als je door de neus in- en uitademt, bij vochtige lucht, hogere temperaturen, en als je ergens kortstondig bent.

Airborne overdracht speelt een grotere rol als je binnen gaat zingen in een slecht geventileerde ruimte, door de mond inademt, bij lage luchtvochtigheid, lage temperaturen, als je ergens langdurig bent en de lucht ongunstig rondgeblazen wordt.

Als je met groepen langdurig gaat zingen in slecht geventileerde ruimten, stapelt de hoeveelheid virus in de lucht zich snel op en adem je over die periode ook veel meer virus in. Je kan dan eerder en ernstiger besmet raken.

Mondkapje

Het artikel probeert ook op basis van het verschil tussen chirurgische en N95 mondkapjes te concluderen in hoeverre corona airborne is. Aangezien chirurgische mondkapjes minder goed filteren, zou je meer besmettingen verwachten dan bij N95 mondkapjes. Het artikel concludeert dat er op dit vlak onvoldoende informatie bekend is over dit nieuwe virus.

Bovendien mist het volgens mij dat corona voor gezonde mensen een vrij hoge minimale besmettingsdosis heeft. In het bijzonder als de patient ook een chirurgisch mondkapje draagt, is het aantal ingeademde microdeeltjes al gauw klein genoeg om niet besmet te raken. Anders gezegd: beide mondkapjes zijn mogelijk al goed genoeg.

Overige factoren

Twee factoren die het artikel niet noemt, maar die wel een belangrijke rol spelen:

  1. De hoeveelheid uitgestoten microdruppeltjes hangt niet alleen van gedrag en omstandigheden af, maar ook van het stadium van de besmetting. In de literatuur ben ik tegengekomen dat besmette mensen gemiddelde genomen de meeste microdruppeltjes uitstoten in de 2 dagen voor en na het begin van de symptomen.
  2. De hoeveelheid microdruppeltjes die een coronapatiënt ontwikkelt en hoeveel virusdeeltjes daarin zit, kan van persoon tot persoon verschillen. Onderzoeker Erwin Duizer zegt hier: “De ene persoon kan honderdduizend keer zoveel virusdeeltjes per milliliter vocht hebben dan een ander. En de hoeveelheid druppels verschilt ook sterk. Het speelt mee of mensen bijvoorbeeld met consumptie praten of niet, of iemand een natte of droge hoest heeft.”
by frankploegman

Dr. David L. Katz vertelt je precies wat je moet weten over corona

Aantekeningen

  • Corona is voor sommigen een gevaarlijk virus… net als griep. Als je roekeloos bent, kunnen kwetsbare mensen eraan overlijden. Het is echter GEEN killer virus: als je jong en gezond bent zul weinig tot geen symptomen hebben of op zijn allerergst flink ziek worden, maar je zult er bijna 100% zeker niet aan komen te overlijden.
  • We moeten streven naar minimalisatie van totale schade (total harm minimization), niet naar maximale onderdrukking van het virus.
  • Hoe komen we uit de lockdown? Door geleidelijk groepen jongeren naar buiten te laten zodat ze eventueel besmet en immuun worden (voor zover ze nog niet immuun waren, want dat is in >50% van de gevallen al zo). (Risk stratification) Tegelijkertijd moeten we de kwetsbaren heel erg goed beschermen. (Vertical interdiction) Flatten the curve bevat geen exit strategie. Het beste dat het kan doen is wat tijd kopen en voorkomen dat ziekenhuizen overstromen.
  • Het record aantal positieve corona testen komt voor een groot deel door het record aantal totale testen. Meer testen = meer POSITIEVE testen (zolang er nog mensen zijn die het virus dragen). (Ook meet de test vaak virusRESTEN, niet actief virus. In dat geval zijn de mensen niet ziek en ook niet besmettelijk.) Er zijn echter wel degelijk ook meer besmettingen in de VS omdat men niet gecontroleerd uit de lockdown is gekomen. Het kan problematisch worden als teveel mensen TEGELIJKERTIJD besmet raken, omdat de ziekenhuizen (die ook onder normale omstandigheden al bijna geen reservecapaciteit hebben) dan kunnen overstromen.
  • Corona lijkt zo’n gevaarlijk virus, omdat 90% van de besmette mensen (die weinig tot geen problemen hebben) buiten beeld is. Als je die mensen ook meerekent, en dat moet je wel degelijk doen, krijg je een beter beeld van het echte gevaar van het virus. Dat gevaar is aanwezig maar valt voor de meesten alleszins mee.
  • Het risico op een slechte uitkomst van corona is KLEINER dan alledaagse risico’s, zoals deelnemen aan het verkeer.
  • Mondkapjes helpen uitstekend om ANDEREN te beschermen. Er is dan misschien niet perfect wetenschappelijk bewijs voor, maar tijdens alledaagse activiteiten als praten, komen waterdruppeltjes de lucht in. Als jij besmettelijk bent, zit er virus in die druppeltjes dat anderen kan besmetten. Als je een mondkapje draagt dat 90% van de druppeltjes tegenhoudt, is de kans met minimaal 90% verminderd dat anderen besmet raken. De kans dat anderen ernstig besmet raken is met veel meer dan 90% verminderd.
  • We hebben wetenschap nodig EN gezond verstand en logische redenatie (zoals m.b.t. mondkapjes). Niet ‘of of’.
  • Natuurlijk is corona airborne. D’uh! Corona wordt verspreid via druppeltjes van alle maten: groot én klein. Waarom het ezelachtige debat? Omdat zij die het beleid maken, zoals WHO en RIVM, ontkennen dat corona ook airborne en daardoor geen voorzorgsmaatregelen adviseren. (Gelukkig zijn er ook instituten die wél goed wijs zijn, zoals het Duitse Robert Koch Instituut en het European Centre for Disease control, zie hier en hier.) Hierdoor kunnen mensen onnodig (ernstig) ziek worden en sterven. Dit terwijl de benodigde maatregelen, zoals ventileren en activiteiten naar buiten verplaatsen, goedkoop en veilig zijn, en per saldo POSITIEVE bijwerkingen hebben. Gezond verstand is niet gebruikelijk.
  • Bij corona bestaat een dosis-responsie relatie. Vergelijk het met een militaire basis. Als de vijand in kleine getale komt, kan je ze met groot gemak weren. Als de vijand in behoorlijk grote getale komt, wordt het een flink gevecht. Als de vijand in enorme getale komt, word je overlopen. Zo is het ook met corona. We moeten ten eerste zorgen dat de vijand (het virus) niet in al te grote getale komt door maatregelen te treffen. Daarnaast we zorgen dat onze basis optimaal verdedigd wordt, oftewel we moeten zorgen voor een sterk en optimaal werkend immuunsysteem.
  • De behandelprotocollen voor COVID-19 zijn heel snel heel veel beter geworden, waardoor je overlevingskans in het ziekenhuis aanzienlijk is toegenomen.
  • De gedachte dat we ons allemaal maar op moeten sluiten in ons huis tot er een vaccin is, is een enorme fout. We hebben een vaccin nodig dat (1) effectief, (2) veilig, (3) in massa geproduceerd, (4) universeel verdeeld en (5) betaalbaar voor iedereen is. We hebben geen idee wanneer dat er zal en mijn voorspelling is dat er NOOIT een vaccin komt dat aan al deze voorwaarden voldoet. (Op een later moment zal ik hierover uitweiden.) De enige verstandige exit is (1) streven naar een geleidelijk op te bouwen groepsimmuniteit zodat het virus in het vervolg geen vat kan krijgen en (2) onze omgeving aanpassen, zoals de ventilatie en luchtvochtigheid in gebouwen.