Een onvolledige maar goede maatstaf voor het gezondheidsrisico van het coronavirus is de mortaliteit (infection fatality rate, IFR): het aantal coronadoden gedeeld door het aantal coronabesmettingen. (Zie verderop voor bespreking morbiditeit.)
Het vaststellen van een doodsoorzaak is geen exacte wetenschap. Als iemand sterft en coronapositief is, maar ook andere virussen en bacteriën bij zich draagt en meervoudig onderliggend lijden heeft, is diegene dan gestorven door corona of met corona?
Het aantal besmettingen kan alleen nauwkeurig vastgesteld worden d.m.v. bloedonderzoek omdat het gros van de besmettingen niet weet dat ze besmet zijn geweest.

In februari leek corona een ongelooflijk gevaarlijk virus omdat alleen de allerergste gevallen in beeld waren. Maar liefst 3% leek te sterven. Paniek!
Door bloedonderzoek bleek al snel dat het aantal besmettingen minimaal 10 maal zo hoog was als gedacht, dus de mortaliteit 10 maal zo laag, oftewel 0,3%. Dit werd later bevestigd door wereldwijd onderzoek.1
Vervolgens bleek dat een groot deel van de besmettingen geen antilichamen aanmaakt, maar T-cellen het werk oplossen. Als we conservatief aannemen dat het om de helft gaat, halveert de mortaliteit naar 0,15%.
Tussentijdse samenvatting
We dachten in het begin dat we 3 sterfgevallen hadden uit een groep van 100 besmettingen, maar bij nader inzien bleken er nog 1900 besmettingen te zijn die in het begin niet in beeld waren. Daardoor is de mortaliteit 20 maal lager geworden dan oorspronkelijk gedacht. Het aantal sterfgevallen is immers niet veranderd, maar het aantal besmettingen is wel 20 maal zo hoog geworden.
De mortaliteit is uitgekomen op zo’n 2 maal de seizoensgriep, dus hoger maar niet dramatisch hoger.
Tot zover de mortaliteit uit het verleden.
Mortaliteit in de toekomst
In de toekomst is het aannemelijk dat de mortaliteit nogmaals minimaal halveert als gevolg o.a. de genoemde factoren in de tabel. (Een veilig en werkzaam vaccin is wenselijk, maar niet meegerekend.) De mortaliteit voor alle leeftijden komt dan uit op 0,08% (9.992 uit 10.000 overleeft) en voor ’70 min’ is het 0,03% (9.997 uit 10.000 overleeft). (Hoe jonger en gezonder, hoe fors kleiner het risico.)
Dit is in hetzelfde bereik als de seizoensgriep. Het risico van corona is fors lager dan alledaagse risico’s zoals deelnemen aan het verkeer, roken, een ongezonde leefstijl en dieet, alcohol, etc.
De coronamaatregelen
Het is inmiddels overduidelijk dat de coronamaatregelen…
- veel meer schade veroorzaken dan ze voorkomen
- averechts werken, omdat ze de opbouw van groepsimmuniteit onder de jonge gezonde populatie tegenwerken, waardoor vooral de kwetsbare populatie in het komende griepseizoen slechter beschermd is
- op de verkeerde doelen gericht zijn. Het zou veel beter zijn om roken, junk food, ongezonde leefstijl, etc. aan te pakken dan het virus. Verbetering in de genoemde factoren leidt niet alleen tot afname van doden aan hart- en vaatziekten, kanker, diabetes, etc. maar beschermt ook tegen corona.
De schade die momenteel en in de toekomst nog veroorzaakt wordt, komt niet door het virus maar door onze reactie.
Morbiditeit
Deze post is grotendeels gebaseerd op dit artikel van epidemioloog en arts met 30 jaar ervaring David L. Katz. Hij schrijft daar niet alleen over sterfte (mortaliteit), maar ook over ernstige ziekte (morbiditeit). Ondanks dat hij hard gezocht heeft, lijkt de morbiditeit van corona niet vaker voor te komen of erger te zijn dan van andere infecties.
Het lijkt alleen erger omdat alles nu onder een vergrootglas ligt, terwijl het anders niet eens gediagnosticeerd zou worden of geen duidelijk oorzaak vastgesteld zou kunnen worden.
Het lijkt mij aannemelijk dat recente inzichten niet alleen de sterfte aanzienlijk zullen verlagen (zoals hierboven beschreven), maar ook ernstige ziekte zullen verlichten.
Voetnoten
[1] Zie o.a. Prof. Jay Bhattacharya: werkelijk gevaar corona heel zwaar overschat en Uitstekend nieuws in deze week gepubliceerd onderzoek uit Ijsland. Nobelprijswinnaar Michael Levitt heeft de data ook grondig geanalyseerd.